تازه‌های بین‌ المللی حقوق اساسی 3 دی 1399

1) دیوان عالی مجوعه آرای اخیر خود را جهت بهره‌مندی از دیدگاه‌های مختلف حقوقدانان بین المللی،‌ به انگلیسی ترجمه و در دسترس قرارداد. 

دیوان عالی فدرال، بالاترین نهاد قضایی در جمهوری فدراتیو برزیل مجموعه آرای قضایی صادره خود در مورد همه گیری کرونا، COVID-19 را به انگلیسی ترجمه و بصورت رایگان در دسترس قرار داد.

دسترسی به ترجمه آرا

2) قانون ممنوعیت تحصیل و مباحثه در مورد جنسیت، بدلیل نقض حقوق مندرج در قانون اساسی ابطال گردید.

دیوان قانون اساسی رومانی در دادرسی قضایی نسبت به قانون منع تحصیل جنسیتی، آن را مخالف قانون اساسی دانست و رای به ابطال آن در تمامی مقاطع تحصیلی و نظام آموزشی کشور داد. مطابق این قانون که در ژوئن گذشته به تصویب مجلس رسیده بود، مطالعه، تحصیل و مباحثه در مورد هرگونه هویت جنسیتی متفاوت از جنسیت بیولوژیکی افراد در نظام آموزشی کشور ممنوع شده بود.

مخالفان که این دعوی را در دیوان مطرح بودند، در استدلال خود بیان داشتند، که استدلال کرد که نتیجه ممنوعیت کلی مباحثه در رابطه با «یک کلیشه / کلیشه‌ها، نتایج تحقیق مرتبط با برخی نظریه/ نظریه‌ها" را تحمیل می کند.» و این موضوع بر خلاف آزادی شخصی آگاهی است و علاوه بر این، بر آزادی اندیشه و بیان عقاید نیز تاثیر می‌گذارد.

 

3)دیوان عالی در تصمیمی تاریخی، رای به الزام واکسینه شدن تمامی شهروندانی که تحت مجازات منع فعالیت عمومی و فضاهای خاص هستند، گرفت.

دیوان عالی فدرال در جمهوری فدراتیو برزیل، با ده رای موافق و یک رای مخالف، تصمیم گرفت که کلیه برزیلی ها تحت مجازات منع فعالیت های عمومی و فضاهای خاص ، باید علیه کرونا، Covid-19 واکسینه شوند.

در نشست رسیدگی به این پرونده که به صورت مجازی برگزار گردید، تنها یک قاضی به مخالفت با واکسناسیون اجباری  نظر داشت. رای دیوان ضربه‌ای حقوقی است به رئیس جمهور بولسونارو، که پیشتر گفته بود  واکسن نمی زند و نباید کسی را مجبور به واکسیناسیون کرد.

  

4) قانون ممنوعیت پوشیدن روسری و پوشش موهای سر به دلایل مذهبی در مدارس ابتدایی، مخالف قانون اساسی است و ابطال گردید.

دیوان قانون اساسی جمهوری اتریش، قانونی که مطابق آن پوشیدن روسری و پوشاندن موهای سر به دلایل مذهبی در مدارس ابتدایی این کشور اجرا می‌شد را مغایر قانون اساسی تشخیص داد و آن را باطل کرد.

بر اساس رای دیوان، این قانون، آزادی مذهبی اشخاص را نقض کرده است و در نتیجه مخالف قانون اساسی بوده است. دیوان در رای خود آورده است که این قانون می‌تواند سبب به حاشیه رانده شدن دختران مسلمان شود. دیوان همچنین استدلال دولت مبنی بر اینکه این قانون می‌تواند از دختران با حجاب در مقابل فشار همکلاسی‌هایشان محافظت کند را رد کرد و گفت این قانون می‌تواند باعث مجازات آدم‌ها به اشتباه شود.

در رای دادگاه آمده که در صورت لزوم، دولت باید برای پیشگیری بیشتر از آزار و اذیت به دلیل جنسیت یا مذهب، قوانین و مقرراتی  مناسب وضع کند. در قانون مذکور که از سال گذشته اجرایی شده بود، روسری به طور مشخص ممنوع نشده بود اما «هرگونه لباس و پوشش مذهبی که سر را بپوشاند» برای کودکان زیر ۱۰ سال ممنوع شده بود. خود دولت گفته که این شامل کیپای یهودیان یا عمامه سیک‌ها نشده است.

دیوان در دادرسی قضایی خود به این نتیجه رسید که هدف این قانون فقط روسری اسلامی بوده است. در همین رابطه، رئیس دیوان قانون اساسی اتریش گفت: «ممنوعیت گزینشی به طور خاص مربوط به دانش‌آموزان دختر مسلمان است و به این ترتیب به شکلی تبعیض آمیز آنها را از سایر دانش‌آموزان جدا می‌کرده است.»

وزیر آموزش و پروش اتریش گفت که رای دیوان را مورد توجه و اجرا قرار خواهد داد اما افزود: «متاسفم که این دختران این فرصت را نخواهند یافت تا از طریق نظام آموزشی بتوانند از بند اجبارها رها شوند.» گروهی از مسلمانان اتریش در بیانیه‌ای با استقبال از رای دیوان اعلا م کردند: «اطمینان از وجود فرصت‌های برابر و حق آزادی تعیین سرنوشت برای دختران و زنان در جامعه ما با ممنوعیت‌ها حاصل نمی‌شود.»

5) با رای دیوان،‌ مجلس موظف به اصلاح قانون خدمات بازپروری شد. ابن اصلاحات باید بصورتی باشد که اطمینان حاصل گردد، نهاد نظارت بر سازمان زندان‌ها مستقل است.

دیوان قانون اساسی جمهوری آفریقای جنوبی به مجلس دستور داد تا قانون خدمات بازپروری را جهت اطمینان از استقلال نهاد نظارت بر سازمان زندان‌ها اصلاح کند. 

تازه های بین المللی حقوق اساسی بیست و دوم بهمن 1395

1- مجلس جمهوری ترکیه پییشنوس تصویب شده جهت بازنگری در قانون اساسی این کشور، که نظام حکومتی ترکیه را از پارلمانی به ریاستی تبدیل می کند را برای رجب طیب اردوغان ارسال کرد، رئیس جمهور موظف است آن را در مدت 15 روز امضا و جهت انتشار در روزنامه رسمی برای نخست وزیر ارسال نماید. همه پرسی اصلاح قانون اساسی در دوم یا نهم آپریل برگزار خواهد شد.

2- نخست‌وزیر رومانی اعلام کرد، صدای معترضان را شنیده و فرمان مربوط به عفو برخی از متهمان به فساد از مجازات زندان را پس می‌گیرد. روشن نیست که این اظهارات به اعتراض‌های ۵ روزه در رومانی پایان خواهد داد؟! سورین گریندونو، نخست‌وزیر رومانی شامگاه شنبه (۴ فوریه/ ۱۶ بهمن) در پنجمین روز حضور هزاران متعرض در خیابان‌ها اعلام کرد: ، او مایل نیست مردم کشورش دچار شکاف و دودستگی شود. رئیس دولت رومانی گفت به دلیل نقصان در ارتباط، شهروندان متوجه محتویات فرمان اضطراری نشدند.

به گفته وی، کابینه روز یکشنبه نشست اضطراری برگزار می‌کند تا به‌طور رسمی فرمان اضطراری را لغو کند. اظهارات سورین گریندونو به طور زنده از تلویزیون پخش شد. دهها هزار نفر در مقابل ساختمان نخست‌وزیری در حال تظاهرات بودند و به‌نظر می‌سد که عقب‌نشینی دولت موجب توقف اعتراض‌ها نشده است. واکنش معترضان به پیام نخست‌وزیر شعار "استعفا، استعفا" بود. با این‌حال رئیس جمهور رومانی از اقدام دولت استقبال کرد. او گفت، دولت خطای سنگینی مرتکب شد و بازپس گرفتن فرمان اضطراری گام مهمی در عادی‌سازی اوضاع و تصحیح اشتباه است. 

پیش از این، شورای عالی قضایی رومانی، نهاد نظارت بر استقلال قوه‌قضائیه در این کشور، گفته است که علیه فرمان اضطراری دولت برای خارج کردن بعضی موارد فساد از فهرست جرایم‌کیفری به دیوان قانون اساسی شکایت خواهد کرد. طبق این فرمان، موارد فساد کارکنان دولت که مبلغ آن کمتر از چهل و هشت هزار دلار باشد مجازات حبس در پی ندارد. رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا نیز ضمن ابراز نگرانی در مورد این فرمان، علیه "پیمودن سیر قهقرایی" در روند مبارزه با فساد به دولت رومانی هشدار داده است. 

پیشتر نیز، روز پنچشنبه (۲ فوریه / ۱۴ بهمن) فلوریان یانو، وزیر بازرگانی رومانی در شبکه اجتماعی توئیتر کناره‌گیری خود از مقام وزارت را اعلام کرد. او نوشت: «اگر من اعتراضم به این حکم دولتی را نشان ندهم، فردا نمی‌توانم در چشم فرزندم نگاه کنم». اشاره یانو به دستور تخفیف مجازات برای متهمان به فساد مالی است که دولت رومانی روز سه‌شنبه (۳۱ ژانویه) صادر کرد. بر اساس این حکم دولتی، چند تن از سیاستمدارانی که به اتهام فساد یا در زندان و یا منتظر حکم دادگاه هستند، تبرئه خواهند شد. علاوه بر این، برای افرادی که به کمتر از پنج سال زندان محکوم شده‌اند عفوعمومی در نظر گرفته شده است. این عفو شامل حدود ۲ هزار و ۵۰۰ زندانی خواهد شد که بخشی از آنها سیاستمدارانی هستند که به اتهام فساد مالی محکوم شده‌اند.

لیویو دراگنی، رهبر حزب سوسیال دمکرات رومانی، یکی از افرادی است که متهم به  کلاهبرداری ۲۴ هزار یورویی شده و از این حکم بهره خواهد برد.

3- دادگاه استیناف رسیدگی کننده به اعتراض رئیس جمهور و برخی از وزرای دولت ایالات متحده آمریکا، بدلیل عدم ارائه دلایل و مستندات کافی توسط تجدیدنظرخواهان، لغو دستور اجرایی رئیس جمهور را تمدید کرد. متن رای صادره.

پس از دستور قاضی جیمز روبارت درباره لغو سراسری دستور اجرایی دونالد ترامپ برای ورود مسلمانان به ایالات متحده آمریکا، دولت این کشور در اعتراض به این حکم رسما خواستار تجدید نظر فوری درباره آن گردید؛ دادگاه رسیدگی کننده در سن‌فرانسیسکو، شنبه‌شب (۴ فوریه / ۱۶ بهمن) مخالفت خود را با تقاضای فوری دولت اعلام کرد.  هنوز امکان تجدید نظر خواهی در مورد این حکم وجود دارد اما تا روز دوشنبه به تأخیر خواهد افتاد.

‌دولت آمریکا در استدلال درخواست اعتراضی خود تصریح کرده بود که تعلیق فرمان ترامپ، "اقتدار رئیس‌جمهور و توانایی و صلاحیت او در تصمیم‌گیری در مورد مسائل امنیت ملی را زیر سوال می‌برد".

در درخواست‌نامه دولت آمریکا همچنین آمده است که قاضی دادگاه سیاتل حکم خود را "بر اساس بررسی‌ها و تحلیل‌های حقوقی بسیار محدودی صادر کرده و با صدور حکمی که کل ایالات متحده را شامل می‌شود، پا از حدود اختیارات خود فراتر گذاشته است".

دولت آمریکا کپس از آن به دادگاه فرجام شکایت برد که جیمز روبارت، قاضی دادگاه فدرال در سیاتل در پی شکایت باب فرگوسن، دادستان ایالت واشنگتن حکم ترامپ در مورد ممنوعیت ورود اتباع ۷ کشور مسلمان را به حال تعلیق درآورد. به باور دادستان واشینگتن فرمان رئیس‌جهمور آمریکا "آزادیهای مندرج در قانون اساسی آمریکا برای مهاجران و خانواده‌های آنها را نقض می‌کند، به‌ویژه آنکه این فرمان علیه مسلمانان است".

سیاتل یکی از شهرهای ایالت واشنگتن، واقع در شمال غرب آمریکاست و دفاتر شرکت‌هایی مانند مایکروسافت و آمازون و دفتر اصلی هواپیماسازی، بوئینگ در این شهر قرار دارد. واشنگتن نخستین ایالتی بود که علیه تصمیم ترامپ به دادگاه شکایت کرد.

باب فرگوسن پس از صدور حکم دادگاه سیاتل و تعلیق اجرای فرمان ترامپ از "پیروزی قانون اساسی" سخن گفته و تصریح کرده بود: «هیچکس بالاتر از قانون قرار ندارد، حتی رئیس جمهوری.»

در پی صدور حکم دادگاه سیاتل وزارت خارجه آمریکا نیز اعلام کرد که فرمان ترامپ به حالت تعلیق درآمده و تا مشخص شدن نتیجه دادگاه تجدیدنظر، مسافران عازم ایالات متحده با ویزای معتبر و کارت سبز امکان ورود به خاک آمریکا را خواهند داشت.

 دادگاه استیناف فدرال در شهر سانفرانسیسکو، متشکل از سه قاضی شامل دومرد و یک زن، روز سه شنبه بررسی استدلال های موافق و مخالف در مورد دستور اجرایی دونالدترامپ، در مورد ممنوعیت ورود اتباع هفت کشور به ایالات متحده آمریکا را بصورت تلفنی شروع کرد.

در جلسه روز سه شنبه ابتدا وکلای وزارت دادگستری در موافقت با این دستور به دفاع از آن پرداختند و خواستار ابقای مجدد این دستور شدند. آنها استدلال کردند که کنگره به رئیس جمهور اجازه کنترل مرزها را داده است. قاضی میشل فردلند(Michelle Friedland) پرسید که آیا دولت هیچ نوع شواهدی که مهاجران این هفت کشور را به تروریسم گره بزند دارد یا نه. وکیل دادگستری به شماری از سومالیایی تبارهای آمریکا اشاره کرد که به گفته او به گروه تروریستی الشباب ارتباط داشته اند. به علاوه این سوال مطرح شد که آیا این دستور تبعیضی علیه مسلمانان بوده است یا خیر.

قاضی ریچارد کلیفتن(Richard Clifton) پرسید با توجه به اینکه این دستور به طور بالقوه فقط ۱۵ درصد مسلمانان را تحت تاثیر قرار می دهد چطور می توان آن را تبعیض آمیز دانست.

باب فرگوسن، دادستان واشنگتن که علیه دستور دونالد ترامپ استدلال می کرد در پاسخ گفت اظهارات آقای ترامپ در طول مبارزات انتخاباتی حکایت از نیت تبعیض آمیز این دستور دارد. دستور مهاجرتی آقای ترامپ روز جمعه پیش در واکنش به شکایت دو ایالت واشنگتن و مینه سوتا از سوی قاضی فدرال جیمز روبارت(James Robart) در سیاتل معلق شد. این ایالات می گویند که دستور رئیس جمهور نقض قانون اساسی است و به منافع آنها آسیب می رساند.

تصمیم دادگاه نهم استیناف در سانفرانسیسکو  احتمالا برای قضاوت نهایی به دیوان عالی خواهد رفت. منتقدان دستور مهاجرتی می گویند که تاکنون کسی از شهروندان این هفت کشور در خاک آمریکا دست به حمله تروریستی نزده است و خطر شهروندان آنها بزرگنمایی شده است.

 

 

 

خبرنامه سیزدهم فروردین 1395

     

1- منتخب آرای دادگاه های عالی:

1) دیوان قانون اساسی رومانی در حکمی اعلام نمود، هرپرداخت کننده مالیات که به ماموران مالیاتی پرداخت غیرقانونی داشته است، حق دارد سود آن مبلغ را از زمان پرداخت تا زمان بازپرداخت دریافت نماید.

2) دیوان قانون اساسی جمهوری ایتالیا، دعوی استماع نظر کارشناسان در خصوص اهدای جنین ناپایدار برای مقاصد علمی را رد نمود.

3) دیوان قانون اساسی جمهوری آفریقای جنوبی، در رای خود اعلام نمود که رئیس جمهور(Jacob Zuma)، قانون اساسی را نقض کرده است و به دعوی چند ساله میان دادستان عمومی و رئیس جمهور این کشور پایان داد. این دیوان حکم داد که رئیس جمهور باید هزینه های پرداخت شده برای بهبود اقامتگاه خود را که از بودجه دولت پرداخت کرده به دولت بازگرداند. در بحبوحه فراخوان برای استعفا و یا استیضاح رئیس جمهور، دیوان قانون اساسی به اتفاق آرا حکم داد که رئیس جمهور نتوانسته است به "حفظ و دفاع از قانون اساسی بپردازد و به آن احترام بگذارد."

2- تازه های بین المللی حقوق اساسی:

1) نمایندگان مجلس دومای فدراسیون روسیه، طرحی ای برای در نظر گرفتن مجازات سلب حیات برای محکومین به جرایم تروریستی را برای تصویب به این مجلس پیشنهاد نمودند.

2) ایالات متحده و روسیه در خصوص تلاش برای یک انتقال سیاسی در سوریه و پیشنویس قانون اساسی جدید این کشور، در ماه آگوست، به توافق رسیدند.

3)  دولت فرانسه، پیشنهاد تغییر قانون اساسی به منظور سلب تابعیت محکومین حملات تروریستی را کنار گذاشت. علاوه بر طرح لغو تابعیت فرانسوی کسانی که شهروندی دوگانه دارند، دولت این کشور، خواستار گرفتن اختیارات اضطراری ویژه در زمان حملات تروریستی بود که آن هم کنار گذاشته شد.

4)  حزب نهضت دموکراتیک برزیل که بزرگترین حزب عضو ائتلاف سیاسی حاکم بر پارلمان این کشور است، از تمامی وزرای خود در کابینه دیلما روسف، رئیس جمهوری، خواسته است تا استعفا دهند و بدین ترتیب راه مخالفان برای برکناری خانم روسف از قدرت هموار ‌شود. این حزب به عنوان بزرگترین عضو ائتلاف حاکم در پارلمان برزیل، در مورد ادامه همکاری با دولت دیلما روسف، رئیس جمهوری، تصمیم‌گیری کرد و مطابق پیش‌بینی ها، اکثر اعضای حزب به خروج این حزب از دولت رای دادند. خروج این حزب از ائتلاف حاکم و همسویی آن با مخالفان، می‌تواند به معنی تصویب طرح برکناری رئیس جمهوری برزیل تلقی شود.

5) دولت نظامی کشور پادشاهی تایلند، پیشنویس نهایی 105 صفحه ای قانون اساسی خود را منتشر نمود که انتظار می رود در ماه آگوست با مشارکت بیش از 80% به همه پرسی گذاشته شود. این پیشنویس از سوی دو حزب سیاسی تایلند بخاطر پیشنهاد برای تشکیل مجلس سنایی با متشکل از 250 عضو انتصابی نظامیان مورد انتقاد قرار گرفته است.

6) فرماندار ایندیانا، لایحه ممنوعیت سقط جنین با توجه به معلولیت احتمالی، جنس یا نژاد را امضا نمود.

گردآوری و ترجمه علی شیروانی