تازه های بین المللی حقوق اساسی هجدهم آبان 1397

1) دیوان عالی کانادا درخواست تجدید نظر یک مرد و زن سیک(Sikh) که از ورود آنها به مجلس قانونگذاری کبک جلوگیری شده بود را رد کرد. این مرد و زن بدلیل پوشش خود که شامل نوعی خنجر (kirpans ) است مجاز به ورود به مجلس قانونگذاری کبک نشدند.

2)دیوان قانون اساسی جمهوری زیمبابوه بخش 27 قانون نظم عمومی و امنیت را که بموجب آن، مقامات دارای اختیار ممنوع کردن تظاهرات عمومی بودند، را مغایر قانون اساسی، اعلام کرد.

3) مجلس نمایندگان جمهوری عربی مصر یک دوره سه ماهه وضعیت اضطراری فراگیر را با اشاره به "چالش های امنیتی پیش رو و اهمیت مبارزه با حرکت های تروریست با هدف مصر" را تصویب کرد.

4) دیوان عالی بریتانیا تصریح کرد که قوانین بازنشستگی تحت عنوان حداقل حقوق بازنشستگی (GMP) باید بر اساس برابری جنسیتی در پرداخت تنظیم شوند.

5) دیوان عالی جمهوری جمهوری کره برای اولین بار، حق اعتراض مردان به خدمت نظامی اجباری با استناد به دلایل وجدانی و مذهبی را به رسمیت شناخت، معترضین می توانند نوعی دیگری از خدمت را انتخاب نمایند.

The South Korean Supreme Court ruled that males could reject compulsory military service on conscientious or religious reasons, and that they could choose instead to complete “alternative” service.

6) دیوان قانون اساسی جمهوری آفریقای جنوبی به دولت دستور داد، قوانین دوران آپارتاید که زنان آفریقایی را از مالکیت اموال منع می نماید، اصلاح کند.

7) دیوان اروپایی حقوق بشر اعلام کرد، حکم محکومیت شخص توهین کننده به پیامبر اسلام، ناقض حق آزادی بیان نیست.

تازه های بین المللی حقوق اساسی پانزدهم مرداد 1397

1) جمهوری بلغارستان پیوستن به کنوانسیون مبارزه با خشونت علیه زنان موسوم به کنوانسیون استانبول را رد کرد. دیوان قانون اساسی بلغارستان تصریح کرده است که این کنوانسیون مخالف قانون اساسی این کشور است زیرا جنسیت را به عنوان یک ساختار اجتماعی تعریف می کند. دیوان چنین نتیجه گیری کرده است که این تعریف "محدودیت های زیست شناختی تعیین شده بین دو جنس را زیر سوال می برد" و با تعریف نسبی جنسیت، مرزهای معین میان دو جنس زن و مرد از بین رفته و در نتیجه مانع پایان دادن به خشونت علیه زنان می شود.

The Bulgarian Constitutional Court ruled that the Council of Europe’s convention on preventing and combating violence against women and domestic violence, known as the Istanbul Convention, does not conform to the Bulgarian constitution.

The 12-member court ruled by eight to four that the convention’s definition of “gender” as a social construct “relativizes the borderline between the two sexes – male and female as biologically determined”.

2) دیوان عالی جمهوری هند، که در حال رسیدگی به تجدیدنظرخواهی پرونده ای در مورد ناقص سازی آلت تناسلی زنان می باشد تصریح کرده است، که این عمل ضمانت های اساسی حق زندگی، حق آزادی و عدم تبعیض را نقض می کند.

دیوان تصریح کرده است، نقص عضو تناسلی در جامعه مسلمانان داودی باهرا، نقض اصول 15 و 21 قانون اساسی است که حق حیات و آزادی شخصی را تضمین می کند و تبعیض های مذهبی، نژادی، جنسیتی، قبیله ای و بر مبنای محل تولد را ممنوع می کند.

The Supreme Court said the practice of female genital mutilation in the Dawoodi Bohra Muslim community is violative of Article 21 and Article 15 of the Constitution that guarantees the protection of life and personal liberty and prohibits discrimination on grounds of religion, race, caste, sex or place of birth.

3) انتخابات آتی جمهوری فدراتیو برزیل قرار است در اکتبر آینده برگزار شود. کاندیداهای این انتخابات تا ۱۵ اوت فرصت دارند که تقاضای رسمی خود را به هیئت برگزاری این انتخابات ارسال کنند. حزب کارگر برزیل لولا داسیلوا، رئیس جمهوری پیشین این کشور را  که به اتهام فساد در زندان به‌سر می‌برد، به عنوان نامزد شرکت در انتخابات ریاست جمهوری معرفی کرد. انتخابات برزیل در ماه اکتبر برگزار می‌شود.

لوئیس ایناسیو لولا داسیلوا از بنیانگذاران حزب کارگر برزیل که در فاصله سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۰ میلادی مقام ریاست جمهوری برزیل را برعهده داشت و هم اکنون به جرم فساد دولتی مشغول گذراندن ۱۲ سال زندان محکومیت خود است. این احتمال وجود دارد که دیوان ویژه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری با نامزدی فردی که در زندان است مخالفت کند. لذا امکان شرکت و یا عدم شرکت داسیلوا که ۷۲ سال دارد در انتخابات ۷ اکتبر ریاست جمهوری برزیل نامعلوم است.  لولا داسیلوا که از ماه آوریل سال جاری میلادی زندانی شده است تمام اتهامات مربوط به خود را رد می‌کند و آن را ساختگی می‌داند. او خود را یک "قربانی سیاسی" در سیاست برزیل خوانده است.

با وجود این، نظر‌سنجی‌های انجام شده نشان‌دهنده پیشتازی داسیلوا است. گفته می‌شود اگر رئیس جمهوری پیشین نتواند نامزد این انتخابات شود حزب کارگر کاندیدای دیگری را معرفی خواهد کرد. در دوره‌ی زمامداری داسیلوا برزیل شاهد اعتلای اقتصادی بی‌سابقه‌ای بود. افزون بر آن این سیاستمدار چپگرا با برنامه‌ی اجتماعی خود به میلیون‌ها برزیلی کمک کرد تا از شرایط فقر بیرون بیایند. طرفداران داسیلوا همچنان از موضع‌گیری‌های سیاسی او حمایت می‌کنند. حدود یک ماه پیش ۸۰ هزار نفر در اعتراض به شرایط داسیلوا به خیابان آمدند و خواستار آزادی رئیس جمهوری پیشین این کشور شدند.

رهبر حزب کارگر برزیل، نامزدی داسیلوا را "راهی برای برون رفت از یک سیستم فاسد" خوانده است. از طرفی، داسیلوا در پیامی که در زندان ضبط شده گفته است: «کسانی که مرا محکوم کرده‌اند دروغ می‌گویند و دموکراسی در برزیل دوباره باید احیا شود تا این کشور دو باره خود را بیابد و دو باره رضایتمندی ایجاد شود.»

تازه های بین المللی حقوق اساسی بیست و دوم بهمن 1395

1- مجلس جمهوری ترکیه پییشنوس تصویب شده جهت بازنگری در قانون اساسی این کشور، که نظام حکومتی ترکیه را از پارلمانی به ریاستی تبدیل می کند را برای رجب طیب اردوغان ارسال کرد، رئیس جمهور موظف است آن را در مدت 15 روز امضا و جهت انتشار در روزنامه رسمی برای نخست وزیر ارسال نماید. همه پرسی اصلاح قانون اساسی در دوم یا نهم آپریل برگزار خواهد شد.

2- نخست‌وزیر رومانی اعلام کرد، صدای معترضان را شنیده و فرمان مربوط به عفو برخی از متهمان به فساد از مجازات زندان را پس می‌گیرد. روشن نیست که این اظهارات به اعتراض‌های ۵ روزه در رومانی پایان خواهد داد؟! سورین گریندونو، نخست‌وزیر رومانی شامگاه شنبه (۴ فوریه/ ۱۶ بهمن) در پنجمین روز حضور هزاران متعرض در خیابان‌ها اعلام کرد: ، او مایل نیست مردم کشورش دچار شکاف و دودستگی شود. رئیس دولت رومانی گفت به دلیل نقصان در ارتباط، شهروندان متوجه محتویات فرمان اضطراری نشدند.

به گفته وی، کابینه روز یکشنبه نشست اضطراری برگزار می‌کند تا به‌طور رسمی فرمان اضطراری را لغو کند. اظهارات سورین گریندونو به طور زنده از تلویزیون پخش شد. دهها هزار نفر در مقابل ساختمان نخست‌وزیری در حال تظاهرات بودند و به‌نظر می‌سد که عقب‌نشینی دولت موجب توقف اعتراض‌ها نشده است. واکنش معترضان به پیام نخست‌وزیر شعار "استعفا، استعفا" بود. با این‌حال رئیس جمهور رومانی از اقدام دولت استقبال کرد. او گفت، دولت خطای سنگینی مرتکب شد و بازپس گرفتن فرمان اضطراری گام مهمی در عادی‌سازی اوضاع و تصحیح اشتباه است. 

پیش از این، شورای عالی قضایی رومانی، نهاد نظارت بر استقلال قوه‌قضائیه در این کشور، گفته است که علیه فرمان اضطراری دولت برای خارج کردن بعضی موارد فساد از فهرست جرایم‌کیفری به دیوان قانون اساسی شکایت خواهد کرد. طبق این فرمان، موارد فساد کارکنان دولت که مبلغ آن کمتر از چهل و هشت هزار دلار باشد مجازات حبس در پی ندارد. رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا نیز ضمن ابراز نگرانی در مورد این فرمان، علیه "پیمودن سیر قهقرایی" در روند مبارزه با فساد به دولت رومانی هشدار داده است. 

پیشتر نیز، روز پنچشنبه (۲ فوریه / ۱۴ بهمن) فلوریان یانو، وزیر بازرگانی رومانی در شبکه اجتماعی توئیتر کناره‌گیری خود از مقام وزارت را اعلام کرد. او نوشت: «اگر من اعتراضم به این حکم دولتی را نشان ندهم، فردا نمی‌توانم در چشم فرزندم نگاه کنم». اشاره یانو به دستور تخفیف مجازات برای متهمان به فساد مالی است که دولت رومانی روز سه‌شنبه (۳۱ ژانویه) صادر کرد. بر اساس این حکم دولتی، چند تن از سیاستمدارانی که به اتهام فساد یا در زندان و یا منتظر حکم دادگاه هستند، تبرئه خواهند شد. علاوه بر این، برای افرادی که به کمتر از پنج سال زندان محکوم شده‌اند عفوعمومی در نظر گرفته شده است. این عفو شامل حدود ۲ هزار و ۵۰۰ زندانی خواهد شد که بخشی از آنها سیاستمدارانی هستند که به اتهام فساد مالی محکوم شده‌اند.

لیویو دراگنی، رهبر حزب سوسیال دمکرات رومانی، یکی از افرادی است که متهم به  کلاهبرداری ۲۴ هزار یورویی شده و از این حکم بهره خواهد برد.

3- دادگاه استیناف رسیدگی کننده به اعتراض رئیس جمهور و برخی از وزرای دولت ایالات متحده آمریکا، بدلیل عدم ارائه دلایل و مستندات کافی توسط تجدیدنظرخواهان، لغو دستور اجرایی رئیس جمهور را تمدید کرد. متن رای صادره.

پس از دستور قاضی جیمز روبارت درباره لغو سراسری دستور اجرایی دونالد ترامپ برای ورود مسلمانان به ایالات متحده آمریکا، دولت این کشور در اعتراض به این حکم رسما خواستار تجدید نظر فوری درباره آن گردید؛ دادگاه رسیدگی کننده در سن‌فرانسیسکو، شنبه‌شب (۴ فوریه / ۱۶ بهمن) مخالفت خود را با تقاضای فوری دولت اعلام کرد.  هنوز امکان تجدید نظر خواهی در مورد این حکم وجود دارد اما تا روز دوشنبه به تأخیر خواهد افتاد.

‌دولت آمریکا در استدلال درخواست اعتراضی خود تصریح کرده بود که تعلیق فرمان ترامپ، "اقتدار رئیس‌جمهور و توانایی و صلاحیت او در تصمیم‌گیری در مورد مسائل امنیت ملی را زیر سوال می‌برد".

در درخواست‌نامه دولت آمریکا همچنین آمده است که قاضی دادگاه سیاتل حکم خود را "بر اساس بررسی‌ها و تحلیل‌های حقوقی بسیار محدودی صادر کرده و با صدور حکمی که کل ایالات متحده را شامل می‌شود، پا از حدود اختیارات خود فراتر گذاشته است".

دولت آمریکا کپس از آن به دادگاه فرجام شکایت برد که جیمز روبارت، قاضی دادگاه فدرال در سیاتل در پی شکایت باب فرگوسن، دادستان ایالت واشنگتن حکم ترامپ در مورد ممنوعیت ورود اتباع ۷ کشور مسلمان را به حال تعلیق درآورد. به باور دادستان واشینگتن فرمان رئیس‌جهمور آمریکا "آزادیهای مندرج در قانون اساسی آمریکا برای مهاجران و خانواده‌های آنها را نقض می‌کند، به‌ویژه آنکه این فرمان علیه مسلمانان است".

سیاتل یکی از شهرهای ایالت واشنگتن، واقع در شمال غرب آمریکاست و دفاتر شرکت‌هایی مانند مایکروسافت و آمازون و دفتر اصلی هواپیماسازی، بوئینگ در این شهر قرار دارد. واشنگتن نخستین ایالتی بود که علیه تصمیم ترامپ به دادگاه شکایت کرد.

باب فرگوسن پس از صدور حکم دادگاه سیاتل و تعلیق اجرای فرمان ترامپ از "پیروزی قانون اساسی" سخن گفته و تصریح کرده بود: «هیچکس بالاتر از قانون قرار ندارد، حتی رئیس جمهوری.»

در پی صدور حکم دادگاه سیاتل وزارت خارجه آمریکا نیز اعلام کرد که فرمان ترامپ به حالت تعلیق درآمده و تا مشخص شدن نتیجه دادگاه تجدیدنظر، مسافران عازم ایالات متحده با ویزای معتبر و کارت سبز امکان ورود به خاک آمریکا را خواهند داشت.

 دادگاه استیناف فدرال در شهر سانفرانسیسکو، متشکل از سه قاضی شامل دومرد و یک زن، روز سه شنبه بررسی استدلال های موافق و مخالف در مورد دستور اجرایی دونالدترامپ، در مورد ممنوعیت ورود اتباع هفت کشور به ایالات متحده آمریکا را بصورت تلفنی شروع کرد.

در جلسه روز سه شنبه ابتدا وکلای وزارت دادگستری در موافقت با این دستور به دفاع از آن پرداختند و خواستار ابقای مجدد این دستور شدند. آنها استدلال کردند که کنگره به رئیس جمهور اجازه کنترل مرزها را داده است. قاضی میشل فردلند(Michelle Friedland) پرسید که آیا دولت هیچ نوع شواهدی که مهاجران این هفت کشور را به تروریسم گره بزند دارد یا نه. وکیل دادگستری به شماری از سومالیایی تبارهای آمریکا اشاره کرد که به گفته او به گروه تروریستی الشباب ارتباط داشته اند. به علاوه این سوال مطرح شد که آیا این دستور تبعیضی علیه مسلمانان بوده است یا خیر.

قاضی ریچارد کلیفتن(Richard Clifton) پرسید با توجه به اینکه این دستور به طور بالقوه فقط ۱۵ درصد مسلمانان را تحت تاثیر قرار می دهد چطور می توان آن را تبعیض آمیز دانست.

باب فرگوسن، دادستان واشنگتن که علیه دستور دونالد ترامپ استدلال می کرد در پاسخ گفت اظهارات آقای ترامپ در طول مبارزات انتخاباتی حکایت از نیت تبعیض آمیز این دستور دارد. دستور مهاجرتی آقای ترامپ روز جمعه پیش در واکنش به شکایت دو ایالت واشنگتن و مینه سوتا از سوی قاضی فدرال جیمز روبارت(James Robart) در سیاتل معلق شد. این ایالات می گویند که دستور رئیس جمهور نقض قانون اساسی است و به منافع آنها آسیب می رساند.

تصمیم دادگاه نهم استیناف در سانفرانسیسکو  احتمالا برای قضاوت نهایی به دیوان عالی خواهد رفت. منتقدان دستور مهاجرتی می گویند که تاکنون کسی از شهروندان این هفت کشور در خاک آمریکا دست به حمله تروریستی نزده است و خطر شهروندان آنها بزرگنمایی شده است.